Phòng chống ung thư gan không khó

Ung thư gan nằm trong top 5 căn bệnh nguy hiểm và có tỷ lệ tử vong cao nhất thế giới. Riêng ở Việt Nam, tỷ lệ ung thư gan là cao nhất thế giới với 22.000 người tử vong vì ung thư gan mỗi năm và tỷ lệ này ngày càng tăng cao.

Mỗi người cần tự trang bị cho mình những kiến thức và kỹ năng để phòng tránh cũng như dự phòng bệnh ung thư gan để thoát khỏi căn bệnh này. Đây là cách tốt nhất để tránh xa khỏi căn bệnh nguy hiểm này.

Những đối tượng nào dễ mắc ung thư gan?

Những người mắc bệnh gan mãn tính là những đối tượng đứng đầu danh sách người có nguy cơ cao mắc bệnh này. Theo đó, viêm gan mãn tính và xơ gan thường là cơ sở phát triển ung thư gan, tuy nhiên cũng không phải là tất cả người mắc ung thư gan và xơ gan đều sẽ mắc ung thư gan. Trong đó, viêm gan mạn hoạt động lại có khoảng 50% phát triển thành xơ gan, xơ gan có 9.9-16.6% phát triển thành ung thư gan.

Những đối tượng mắc viêm gan siêu vi có 10% khả năng phát triển thành viêm gan mạn tính hoạt động; trong đó thường là viêm gan B sau đó đến viêm gan C. Đặc biệt, người bị nhiễm viêm viêm gan B có nguy cơ cao gấp 200 lần so với người không bị nhiễm loại virus này.

Ngoài ra, những người sinh ra trong gia đình có tiền sử mắc bệnh ung thư cũng sở hữu nguy cơ mắc bệnh cao.

Những đối tượng có thói quen uống rượu bia cũng nằm trong đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh. Đây chính là tác nhân chủ yếu dẫn đến bệnh gan mãn tính, và cũng là một trong số những nguyên nhân mắc ung thư gan.

Đặc biệt, đối với người mắc từng mắc bệnh gan nhưng có chế độ ăn không hợp lý cũng có thể diễn tiến thành ung thư gan. Nếu không chú ý ăn uống, ăn nhiều thực phẩm chứa chất béo sẽ làm tăng gánh nặng của gan, làm suy giảm chức năng phân giải chất béo, dẫn đến gan nhiễm mỡ, từ đó làm tăng nguy cơ cao phát triển thành ung thư gan.

Thông thường, bệnh ung thư gan giai đoạn đầu hầu như không có triệu chứng cụ thể. Vì vậy, mọi người đều nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các bệnh về gan nói riêng cũng như các bệnh lý khác nói chung. Đặc biệt là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao càng nên đi kiểm tra sức khỏe thường xuyên.

Trên thực tế, có rất ít người chủ động đến bệnh viện kiểm tra sức khỏe định kì. Nhiều bệnh nhân chỉ đến khi u đã lớn, xuất hiện các triệu chứng như phù nề, vàng da mới bắt đầu đi khám. Do đó, việc thường xuyên kiểm tra sức khỏe với những người có nguy cơ mắc ung thư gan cao đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với kết quả trị liệu và khả năng sống sót của bệnh nhân.

Với chi phí hợp lý, gói khám tầm soát ung thư gan, đường mật bao gồm các bước: Khám lâm sàng, xét nghiệm cận lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh để tìm ra những dấu ấn ung thư, từ đó phát hiện sớm bệnh ngay từ giai đoạn đầu, giúp mỗi bệnh nhân có thể yên tâm khám bệnh và chủ động với sức khỏe của mình. Mỗi người nên thực hiện khám tầm soát từ 6 đến 12 tháng/lần để phát hiện sớm nguy cơ mắc bệnh giảm lãng phí quá nhiều công sức, tiền bạc và thời gian nằm trên giường bệnh.

Viêm gan C có diễn tiến thành ung thư gan?

Viêm gan C là một trong những nguyên nhân gây ung thư gan. Hiện nay, chưa có vắc-xin phòng ngừa căn bệnh này. Phần lớn người bệnh không có biểu hiện rõ ràng, vì thế thường chủ quan ủ bệnh lâu ngày và gây ra biến chứng nguy hiểm.

Viêm gan C dễ gây viêm gan mạn tính

Hiện Việt Nam thuộc nhóm quốc gia có tỉ lệ mắc viêm gan siêu vi B và C ở mức cao. Trong đó viêm gan siêu vi C là nguyên nhân chính gây nên viêm gan mạn tính với 75% trên tổng số 3 triệu bệnh nhân. 25% trong số đó chuyển biến thành xơ gan và ung thư dẫn đến tử vong.

Nhiều người cho rằng, viêm gan C là bệnh nhẹ, nhưng thực ra đây là căn bệnh có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Theo thống kê, tại Việt Nam 75-85 người nhiễm HCV mãn tính/100 người nhiễm siêu vi viêm gan C (HCV), 5-20 người sẽ bị xơ gan trong thời gian từ 20 đến 30 năm và 1-5 người tử vong do HCV tiến triển thành xơ gan.

Căn bệnh này được cho là “kẻ giết người thầm lặng” vì bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng. Với thói quen ăn uống và sinh hoạt không lành mạnh như uống rượu bia, lạm dụng thuốc giảm đau và thuốc kháng sinh, lười vận động, chế độ ăn nhiều chất béo và tinh bột…Và người bệnh sẽ dễ bị biến chứng sang ung thư gan.

Chưa có vắc-xin phòng chống viêm gan C

Hiện nay chưa có vắc-xin phòng chống viêm gan siêu vi C. Phác đồ điều trị của căn bệnh này cũng khá phức tạp, thậm chí một số loại thuốc cũng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như thiếu máu, giảm bạch cầu, tiểu cầu hay rối loạn chức năng tuyến giáp...Bên cạnh đó, khi điều trị, tỷ lệ đáp ứng bền vững với virus viêm gan C chỉ đạt 50-70%. Nhiều bệnh nhân đã bỏ cuộc vì không đủ kiên nhẫn. Viêm gan C có thể lây lan qua 3 con đường là đường máu, đường tình dục và từ mẹ sang con. Ngoài ra, cũng có một số trường hợp bị lây nhiễm mà không rõ nguyên nhân.

Chuyên gia khuyến cáo người bệnh nên hạn chế uống rượu bia, đồng thời duy trì chế độ ăn lành mạnh. Trong trường hợp đã bị xơ gan thì nên ăn chế độ giảm muối theo lời khuyên của bác sĩ.

Nguy cơ lây nhiễm qua đường tình dục thấp nhưng bạn vẫn nên có biện pháp bảo vệ. Siêu vi viêm gan C lây truyền qua đường máu nên nếu bệnh nhân bị đứt tay, hãy lau sạch máu bằng dung dịch sát trùng. 

Bệnh viêm gan C mạn tính nên được điều trị sớm để loại bỏ nguy cơ viêm gan mạn tính và ngăn ngừa xơ gan, ung thư gan. Tốt nhất nên thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm những bất thường và kịp thời điều trị. 

Phòng lây nhiễm viêm gan B từ mẹ sang con

Viêm gan B là bệnh có thể lây từ mẹ sang con. Trẻ sơ sinh cần được tiêm ngừa viêm gan B trong vòng 12-24 giờ đầu sau sinh để giảm nguy cơ lây nhiễm căn bệnh này. Vì sao viêm gan B có thể lây nhiễm từ mẹ sang con, mời bạn cùng tham khảo bài viết dưới đây.

Rất nhiều phụ nữ lo lắng vì mang thai rồi mới biết mình mắc viêm gan siêu vi B. Người mẹ có thể truyền bệnh sang con dù là sinh thường hay sinh mổ. Thậm chí nếu tiêm phòng quá muộn thì nguy cơ mắc bệnh vẫn rất cao.

Các bác sĩ khuyên rằng, những chị em mắc viêm gan B cần phải thăm khám và được bác sĩ tư vấn nếu có ý định mang thai. Bác sĩ sẽ cho biết có nên điều trị bệnh hay không. Ở những trường hợp bệnh nhẹ thì không cần điều trị. Những trường hợp khi mang thai rồi mới biết mắc viêm gan B hoặc có nhiều nguy cơ lây nhiễm thì có thể tiêm phòng bệnh sau 3 tháng mang thai.

Trong trường hợp đã được tiêm phòng, người mẹ mắc bệnh vẫn có thể cho con bú vì lúc này sữa mẹ vẫn là nguồn dinh dưỡng tốt nhất giúp trẻ chống được nhiều bệnh tật. Nhưng cần nhớ rằng, người mẹ bị nứt hay chảy máu đầu vú thì nên cho con bú sữa bình. Những bà mẹ có uống thuốc phòng lây viêm gan B cho thai thì nên dừng thuốc ngay khi sinh mới có thể cho con bú.

Lưu ý:

Người bệnh hầu như không có triệu chứng và luôn cảm thấy sức khỏe bình thường hoặc đôi khi có mệt mỏi, chán ăn khi chuyển sang giai đoạn viêm gan siêu vi B mạn tính. 

Khi đã tiến triển thành xơ gan, thường khó hồi phục. Vì vậy cần điều trị bệnh sớm nhằm ngăn ngừa hoặc làm chậm quá trình xơ gan. 

Khoảng 10-20% bệnh nhân xơ gan có thể biến thành ung thư gan. Bệnh nhân bị nhiễm virus B có xác suất ung thư gan cao gấp 200 lần người bình thường. Tại Việt Nam 60-70% ca ung thư gan có nhiễm virrus B. Vì thế, những bệnh nhân mắc viêm gan B cần phải tầm soát ung thư gan định kỳ để phòng tránh biến chứng nguy hiểm.

Nguy cơ ung thư gan do gan nhiễm mỡ

Gan là nơi chuyển hóa, dự trự chất béo và thường có chứa mỡ nhưng chế độ ăn của cơ thể nhiều mỡ có thể gây rối loạn chuyển hóa và lượng mỡ lắng đọng nhiều hơn 5-10% gây ra hiện tượng gan nhiễm mỡ và dễ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí còn gây ung thư gan.

Vì sao gan nhiễm mỡ có thể dẫn đến ung thư?

Nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ, bao gồm: thừa cân, béo phì, thói quen uống nhiều bia rượu, một số loại thuốc có thể gây nhiễm mỡ cho gan hay một số bệnh lý như tiểu đường, mỡ máu, gút... Khi không có những biện pháp kịp thời, bệnh gan nhiễm mỡ mãn tính sẽ khó điều trị và gây những biến chứng xấu.

Giai đoạn đầu, bệnh sẽ không có biểu hiện rõ ràng nên mọi người dễ bỏ qua, hoặc nếu có thì những biểu hiện không mấy rõ ràng và có thể nhầm sang những bệnh thông thường khác như mệt mỏi, chán ăn, chậm tiêu…Chỉ đến khi thấy gan to nhanh và bề mặt gan căng ra kèm thêm hiện tượng đau tức ở vùng hạ sườn phải, chứng vàng da, dị ứng, mề đay thì nguy cơ bệnh gan nhiễm mỡ mới thấy rõ ràng.

Khi tình trạng gan nhiễm mỡ kéo dài có thể làm giảm quá trình chuyển hóa chất béo ở gan và khiến chức năng gan bị suy giảm. Các chuyên gia cho rằng, người bệnh còn có thể phải đối mặt với nguy cơ ung thư gan nếu như hiện tượng này không được xử trí kịp thời.

Phòng ngừa và điều trị gan nhiễm mỡ

Thực chất, bệnh gan nhiễm mỡ không quá nguy hiểm nếu phát hiện bệnh sớm và có những cách điều trị kịp thời. Người bệnh cũng không nên lo lắng thái quá và tốt nhất nên chọn một chế độ ăn uống phù hợp, giảm lượng chất béo, tăng chất xơ trong rau, củ, quả, bên cạnh đó là một chế độ tập luyện thích hợp. Bạn không nên tập quá sức mà chỉ nên tập vừa phải cũng có lợi ích rất tốt. Đối với những trường hợp cần sử dụng thuốc nên tuân theo những chỉ định của bác sĩ, không nên tự ý dùng thuốc cho dù những triệu chứng bệnh đã giảm.

Bạn nên thăm khám định kỳ, đặc biệt đối với những người cao tuổi, người thừa cân, béo phì và những đối tượng có người thân từng mắc những bệnh về gan. Tầm soát ung thư gan không chỉ để chẩn đoán bệnh chính xác nhất mà còn nâng cao cơ hội điều trị thành công và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

Những người có nguy cơ mắc ung thư gan cao

Ung thư gan nằm trong nhóm 5 căn bệnh ung thư nguy hiểm và có nguy cơ tử vong cao nhất thế giới. Bệnh thường không có biểu hiện rõ ràng ở các giai đoạn sớm. Tuy nhiên, cũng có những yếu tố nguy cơ mà chúng ta có thể lường trước và chủ động phòng tránh. Dưới đây là 5 nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc ung thư gan.

Nhóm người uống nhiều rượu

Rượu được cho là nguy cơ hàng đầu dẫn đến các căn bệnh về gan như xơ gan mạn tính, viêm gan…Đây là những nguyên nhân phổ biến nhất gây nên ung thư gan. Những người nghiện rượu có nguy cơ mắc ung thư gan cao và thời gian sống của họ thường bị rút ngắn 10 năm so với những người khác. Vì thế, hãy tránh xa rượu và những chất kích thích tương tự như rượu để tránh hậu quả đáng tiếc.

Người hay hút thuốc lá

Những người có thói quen hút thuốc thường xuyên cũng nằm trong những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư gan.  Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra, lượng thuốc hút mỗi ngày càng nhiều, thời gian hút thuốc càng lâu càng làm tăng nguy cơ ung thư gan.

Người mắc bệnh béo phì

Béo phì là yếu tố nguy cơ dẫn đến nhiều căn bệnh nguy hiểm, trong đó có ung thư gan. Trong thời gian qua, tỷ lệ mắc ung thư gan trên thế giới tăng lên đáng kể song song với sự tăng lên của căn bệnh béo phì. Nguyên nhân là do béo phì có thể làm tích tụ mỡ trong gan gây nên chứng gan nhiễm mỡ dẫn đến xơ gan và ung thư gan.

Nhóm người ăn nhiều thịt chế biến sẵn

Ăn nhiều thịt chế biến sẵn sẽ đẩy bạn đến nguy cơ cao mắc ung thư gan. Bởi khi thịt được bảo quản bằng cách hun khói, phơi hay muối, hoặc bổ sung các chất bảo quản, chất gây ung thư sẽ dẫn tới tổn thương các tế bào trong cơ thể. Nghiên cứu cho thấy có mối liên quan rõ ràng giữa tiêu thụ thịt chế biến sẵn và nguy cơ ung thư, trong đó có bệnh ung thư gan.

Người mắc bệnh tiểu đường

Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ mắc bệnh ung thư gan cao gấp 3 lần so với người không mắc bệnh này. Cũng theo thống kê của các tổ chức y tế, số người mắc bệnh ung thư gan trên toàn thế giới đang gia tăng chóng mặt song song với việc gia tăng của bệnh tiểu đường bởi virus viêm gan C có thể tương tác với bệnh tiểu đường để gây nguy cơ ung thư gan.

Trên đây là 5 nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh ung thư gan. Vì thế, mỗi chúng ta, đặc biệt là những nhóm đối tượng trên hãy chủ động khám sức khỏe định kỳ, tầm soát ung thư để phát hiện bệnh từ giai đoạn sớm, tăng khả năng chữa khỏi thành công ung thư gan.

Không hút thuốc, uống rượu, vẫn bị xơ gan

Xơ gan là một trong những bệnh lý về gan phổ biến và gây ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý cũng như sức khỏe của người bệnh. Ngoài những lý do phổ biến như rượu bia, thuốc lá và những tiền sử bệnh lý về gan, bệnh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác. 

Nhiều người phát hiện bị xơ gan dù ăn uống rất  cẩn thận, kỹ lưỡng, không hút thuốc, không uống rượu, cũng không bị bệnh viêm gan. 

Ngoài rượu bia, thuốc lá hay tiền sử bệnh viêm gan (như viêm gan B, C, viêm gan tự miễn...), nguyên nhân xơ gan còn có thể xuất phát từ viêm gan siêu vi B, C . Viêm gan siêu vi B hoặc C thường không có triệu chứng rõ ràng, nhất là ở giai đoạn đầu. Vì thế, nếu người bệnh không được chẩn đoán để theo dõi và điều trị, khi có triệu chứng rõ ràng thường đã diễn tiến xơ gan.

Xơ gan thường giai đoạn đầu bệnh nhân ít có triệu chứng rõ ràng, chỉ cảm thấy mệt, ăn uống khó tiêu, đến giai đoạn trễ hơn sẽ có vàng da, vàng mắt, bụng to, phù chân, chẩn đoán giai đoạn càng trễ việc điều trị càng kém hiệu quả. Xơ gan có thể gây ra các biến chứng như: xuất huyết tiêu hóa, hôn mê gan, nhiễm trùng, suy thận… thậm chí là ung thư gan.

Xét đến nguyên nhân gây bệnh, một người bị xơ gan do nhiễm virus viêm gan có khả năng lây nhiễm cho người khác bằng chính các con đường lây nhiễm của loại virus này. Vì thế, bệnh có thể lây truyền qua 3 con đường như qua đường máu, đường tình dục và đường từ mẹ sang con.

Hiện nay với những phương pháp điều trị tiên tiến xơ gan vẫn có thể được theo dõi, làm chậm diễn tiến bệnh, hạn chế biến chứng cuối cùng của bệnh gan.

Để phòng tránh căn bệnh này, nên hạn chế bia rượu, tiêm phòng các loại virus viêm gan A, B, C. Khi đã được chẩn đoán xơ gan, cần kiểm soát, theo dõi và điều trị nguyên nhân dẫn tới xơ gan.